Achter de schermen bij Sónar Music Festival

Tijdens het Fifty Lab Festival spraken we met Ikram Bouloum, booker en curator van Sónar by Day, een belangrijk onderdeel van het wereldberoemde Sónar Festival in Barcelona. Het festival, dat al meer dan drie decennia het elektronische muzieklandschap vormgeeft, staat bekend om zijn innovatieve mix van muziek, technologie en creatieve experimenten.

In ons gesprek deelde Ikram haar visie op de unieke identiteit van Sónar, haar aanpak bij het samenstellen van de line-up, en de rol die het festival speelt in het verbinden van artiesten, publiek en de industrie. We bespraken ook het belang van grenzen verleggen, duurzaamheid bevorderen, en haar ervaringen met de samenwerking met Fifty Lab. Ze gaf ons een bijzondere blik achter de schermen van één van ’s werelds meest vooruitstrevende festivals.

Zou je, voor degenen die niet bekend zijn met Sónar, kunnen uitleggen wat het festival precies is en jezelf kort kunnen introduceren?

Sónar is een festival dat 30 jaar geleden werd opgericht in Barcelona. Het bestaat uit twee delen: Sónar by Day en Sonar by Night. Sonar by Night vindt plaats in een enorme hangar en richt zich op mensen die clubmuziek, elektronische muziek en verschillende optredens willen ontdekken. Sonar by Day biedt een mix van muzikale en niet-muzikale programma’s, zoals Sónar+D. Dit richt zich op industrie, technologie en vernieuwende ideeën die aansluiten bij het muziekprogramma dat we zowel overdag als 's nachts aanbieden. Sónar by Day is een dagfestival met zes podia. Je vind er een gevarieerd aanbod van experimentele en niche-optredens tot toegankelijkere, feestelijke acts. 

En om mezelf ook even voor te stellen, mijn naam is Ikram Bouloum, en ik ben de booker en curator van Sónar by Day. Ik werk al vier jaar bij het festival dus dit wordt mijn vierde editie. Daarvoor was ik als artiest aan Sónar verbonden en werkte ik samen met hen aan andere projecten.

Je bent zelf ook actief als artiest, kun je iets meer vertellen over je werk?

Ik heb door de jaren heen verschillende dingen gedaan, maar de laatste tijd richt ik me vooral op dj’en en het ontwikkelen van mijn eigen project. Onder mijn eigen naam werk ik aan thema’s die vaak complex en uitdagend zijn, zoals onderwerpen die verband houden met de Arabische diaspora. Mijn muziek combineert elektronische en vocale elementen, wat zorgt voor een mix waarin ik diepgaande onderwerpen verken.

Hoe kwam je in contact met Fifty Lab?

Een paar jaar geleden werden we uitgenodigd om deel te nemen aan het festival. We bezochten Fifty Lab toen en waren onder de indruk van hoe gastvrij iedereen was en van de waardevolle connecties die we maakten. We zagen Fifty Lab als een centrale plek in Europa - een sleutelplek om verbinding te maken met wat er speelt op de Europese muziekscene. Dat sluit nauw aan bij de missie van Sónar om verbonden te blijven met verschillende scenes en netwerken over de hele wereld. Ik was er vorig jaar voor het eerst zelf bij, en dit jaar is mijn tweede keer. 

Brussel heeft een fascinerende scene met interessante artiesten en projecten die verschillende disciplines met elkaar verbinden. Hier zijn is een geweldige ervaring geweest, waardoor we andere mensen en festivals hebben ontmoet, hebben gezien hoe zij werken, en spannende nieuwe samenwerkingen hebben ontdekt.

Hoe hebben jullie de artiesten geselecteerd die jullie voor het festival hebben aangedragen?

Toen ze ons vroegen om te cureren, hadden we al een paar namen in gedachten. Bij Sónar proberen we sterke relaties op te bouwen met lokale, nationale en internationale artiesten, zodat we duurzame connecties kunnen creëren. Als groot platform is het belangrijk voor ons om deze artiesten te verbinden met andere festivals, podia en instellingen in Europa en daarbuiten.

Voor Fifty Lab stelden we Adelaida voor, een artiest met een diepe en rijke geluidswereld. Ze zingt in het Engels, Catalaans en Spaans, en haar muziek combineert atmosferische en experimentele elementen. We vonden haar een perfecte match voor Fifty Lab, omdat het festival een platform biedt voor niche-artiesten om hun publiek te vergroten, verbinding te maken met andere artiesten en agenten, en hun carrière verder uit te bouwen.

Hoe pak je het cureren van een festival als Sónar aan?

Ons muziekprogramma is echt teamwork. Bij Sónar proberen we zoveel mogelijk perspectieven samen te brengen. Met een capaciteit van 102.000 bezoekers is het onze doelstelling om een toegankelijk programma te maken dat tegelijkertijd vooruitstrevend blijft. We combineren avant-garde en niche-acts met meer toegankelijke optredens.

Ik ben de jongste curator in het team. Het team bestaat verder uit de hoofdboeker van Sonar by Night, en anderen die verschillende generaties en ervaringen binnen elektronische muziek vertegenwoordigen. Deze diversiteit aan achtergronden houdt ons dynamisch, of we nu cureren voor Sónar Barcelona, Istanbul of Lissabon.

We richten ons niet alleen op elektronische muziek in de traditionele zin, maar ook op het verleggen van grenzen, zowel conceptueel als narratief. Technologie speelt een belangrijke rol voor ons - niet alleen als tool om muziek te maken, maar ook als middel om perspectieven te veranderen en verbindingen op te bouwen.

Ons curatieproces omvat voortdurende discussies, het bijwonen van evenementen, samenwerking met vertrouwde agenten en het verkennen van verschillende scenes om unieke ervaringen te creëren voor ons publiek. Sónar is meer dan alleen een platform voor artiesten; het is ook een plek waar ons publiek erop kan vertrouwen dat we hen nieuwe muziek laten ontdekken. Daarnaast zetten we ons in voor uitstekende gastvrijheid en technische productie, zodat zowel artiesten als bezoekers optimaal van het festival kunnen genieten.

Speelt innovatie een grote rol bij Sónar? En richten jullie je ook op duurzaamheid?

Absoluut. Innovatie, technologie en creativiteit staan centraal in wat we doen. Zo hebben we samengewerkt met de Europese Commissie aan projecten over AI in muziek, zoals partnerschappen met artiesten als Maria Arnal, die haar eigen AI ontwikkelde om met haar stem te werken.

Duurzaamheid is ook een belangrijk aandachtspunt. We hebben een toegewijd team dat werkt aan het minimaliseren van de milieueffecten van het festival, terwijl we ook kijken naar de sociale en culturele impact op Barcelona. We streven ernaar om het festival inclusief en duurzaam te maken voor iedereen die erbij betrokken is, inclusief de stad zelf.

Zie je opkomende trends of genres in Barcelona of daarbuiten?

Barcelona heeft niet één kenmerkend geluid, maar de kracht ligt in de diversiteit van collectieven die hun eigen unieke universum creëren. Na de pandemie zagen we een stijging in snelle BPM en hardere clubmuziek, maar nu verkennen artiesten nieuwe richtingen, van ambient en minimalistische stijlen tot meer contemplatieve benaderingen.

Een collectief dat me enthousiast maakt, is Jokkoo, dat zich richt op Afrofuturisme en verschillende geluiden en narratieven samenbrengt. Andere collectieven zoals Abundance heroverwegen de clubervaring op creatieve manieren. Artiesten zoals Maria Arnal experimenteren met AI en technologie. Het is een spannende tijd, en ik denk dat we meer creatieve reacties zullen zien op de uitdagingen van de afgelopen jaren.

Heb je advies voor aspirant-festivalcuratoren?

Mijn advies zou zijn: focus op het verleggen van grenzen en het creëren van iets speciaals en unieks. En minstens zo belangrijk: zorg goed voor de artiesten, het publiek en iedereen die betrokken is bij het proces. Dat is de sleutel tot iets betekenisvols.

Heb je een favoriete herinnering aan Sónar?

Eén van de meest bijzondere momenten voor mij is het afsluitende optreden van Sónar by Day. Na anderhalf jaar plannen en werken, iedereen zien genieten van de muziek en met elkaar verbonden zien raken, is enorm belonend. Het is ook geweldig om artiesten te zien die elkaar weer ontmoeten, met Sónar als ontmoetingspunt. Die momenten herinneren me eraan waarom we dit doen.