Superstruct Entertainment werd overgekocht door KKR: wat betekent dit voor de festivalwereld?

Eind juni 2024 werd bekend dat de Amerikaanse investeringsgigant KKR (inderdaad, die van Wall Street) voor maar liefst €1,3 miljard een meerderheidsbelang heeft genomen in Superstruct Entertainment.

Superstruct? Misschien zegt de naam je weinig, maar de festivals die eronder vallen des te meer: Sziget, Wacken Open Air, Parookaville, Defqon.1, Zwarte Cross, Sónar, DGTL, en nog zo’n 80 festivals verspreid over Europa en Australië. Grote namen. Grote massa’s. En vanaf nu ook: één hele grote eigenaar.

Niet iedereen blij met de nieuwe aandeelhouder

Hoewel het persbericht vooral sprak over groeikansen en het behouden van de “culturele ziel” van de festivals, is de realiteit minder rooskleurig. Verschillende festivals, distantieerden zich publiekelijk van KKR. De reden? KKR investeert ook in bedrijven die betrokken zijn bij controversiële activiteiten in Israël. Of om het te noemen hoe het is: een genocide. 

Gisteren kwamen er nieuwe aankondigingen binnen van zowel DGTL als – opnieuw – Sónar, in reactie op de groeiende onrust rond hun betrokkenheid bij Superstruct, en dus indirect bij KKR. De festivals benadrukken nogmaals dat ze zich inhoudelijk distantiëren van de waarden van deze investeringsmaatschappij.

Maar hoe hard festivals zich ook willen afzetten van dat aandeelhouderschap – in realiteit kunnen ze zich er niet volledig van losmaken. KKR bezit nu eenmaal een groot stuk van de koek. En dus vloeit het geld van jouw ticket, je drankje aan de bar en je T-shirt van de merchstand - hoe klein of onschuldig ook - uiteindelijk, deels, terug naar een bedrijf dat gelinkt is aan financiering van een genocide. 

Een bedrijf met bloed aan de handen, zeggen critici. En of je die woorden nu hard vindt of niet, het raakt aan een fundamentele vraag: hoeveel controle hebben we nog over de cultuur waar we van houden - en op wiens rug wordt die gebouwd? Kun jij nog feesten, wetende dat het geld van jouw ticket misschien via allerlei omwegen uiteindelijk naar Israël gaat?

Artiesten zeggen: tot hier en niet verder

Niet alleen festivals uiten hun zorgen – ook artiesten trekken een duidelijke lijn. Het Zuid-Aziatische collectief Daytimers liet als eerste van zich horen en trok zich terug uit Mighty Hoopla en Lost Village, beide onderdeel van Superstruct, uit protest tegen de banden met investeringsmaatschappij KKR.

In aanloop naar Sónar 2025 volgden meer stemmen. Artiesten waarschuwden dat ze zich zouden terugtrekken als het festival zich niet expliciet uitspreekt of afstand neemt van de nieuwe eigenaarsstructuur. En dat geluid zwol aan.

Nog vóór de open brief over de overname naar buiten kwam, probeerde Sónar de kritiek voor te zijn met een verklaring vol progressieve taal over "diversiteit", "inclusie" en "vrijheid van expressie". Maar opvallend: geen woord over KKR, geen woord over Israël, geen woord over Palestina, en ook geen vermelding van sponsors als Coca-Cola en McDonald’s – twee bedrijven die expliciet op de BDS-boycottlijst staan. 

De dagen daarna volgden concrete daden: Juliana Huxtable, Animistic Beliefs, Arca, en anderen annuleerden hun deelname of spraken zich publiekelijk uit. De druk nam toe. Dus kwam Sónar met een tweede verklaring. Dit keer werd KKR wél genoemd, en ook de “humanitaire ramp” in Gaza erkend. Maar: nog steeds geen engagement rond BDS, geen concrete stappen, en de sponsordeals bleven onaangeraakt.

Volgens PACBI – de Palestijnse culturele boycottbeweging – is dat simpelweg niet genoeg. En eerlijk? Dat is het ook niet. 

De eisen van de artiesten richting Sonar zijn nochtans glashelder: 

1. Neem afstand van de medeplichtige investeringen van KKR
2. Voer ethisch beleid voor programmering en partnerschappen
3. Respecteer de BDS-richtlijnen
4. Ga in gesprek met artiesten over al het bovenstaande

Als BDS binnenkort officieel oproept tot een boycot van Sónar, zullen er ongetwijfeld nog meer artiesten afzeggen. En eerlijk? Dat zou ook logisch zijn. Want wat zeg je als artiest nog, wanneer Palestijnen je zélf vragen om niet op te treden? Blijf je dan echt doen alsof het je niet raakt? Dat gesprek wordt alleen maar moeilijker te ontwijken.

Ziehier de post van BDS Movement. 

En wij dan, als publiek?

Toen ik dit weekend hoorde welke festivals onder Superstruct – en dus KKR – vallen, kroop er iets onder mijn huid. Mijn festivalhart bloedde, maar mijn menselijk hart nog honderd keer meer. Ook ik ben op twee festivals dit jaar al geweest, op de dansvloer gestaan, verhalen gedeeld, van festivals die nu in dat netwerk blijken te zitten.

En dan komt die ene vraag bovendrijven: wil ik hier nog deel van uitmaken? En misschien nog belangrijker: verandert er iets als we gewoon blijven doen alsof we het niet weten? 

Na een gesprek met iemand die zich actief inzet voor Free Palestine, bleef vooral één zin hangen. “Dat gevoel dat je krijgt als je dit ontdekt – gebruik het. Laat het je iets leren. En doe er dan iets mee.” En dat is precies wat ik nu probeer te doen. Niet perfect. Maar wel bewuster.

De keuze is aan ons

De festivalwereld verandert. Dat is duidelijk. Maar de vraag is: willen wij zomaar mee veranderen? Of nemen we even de tijd om na te denken over wat we belangrijk vinden? Waar we voor willen betalen? En wat we – als gemeenschap – willen ondersteunen? Je hoeft niet alles te weten of perfect te zijn. Maar bewust kiezen is al een krachtige eerste stap. De fout inzien en er iets aan willen veranderen.